OKR vs ZPC – podobieństwa i różnice

Czym są OKR-y?

Skuteczne zarządzanie celami jest kluczowym warunkiem osiągania sukcesów organizacyjnych. Współcześnie, wśród różnych podejść do tego zagadnienia wyróżniają się dwie metody: OKR (Objectives and Key Results) i Zarządzanie przez Cele (MBO – Management by Objectives). Choć obie dążą do tego samego, sama metodyka różni się. Warto zrozumieć te niuanse, aby świadomie wybrać strategię najlepiej dopasowaną do potrzeb danej organizacji. Dlatego przyjrzymy się bliżej tym dwóm metodologiom.

OKR (Objectives and Key Results) to strategiczna metoda zarządzania celami, która skupia się na określaniu ambitnych celów (Objectives) i konkretnych wyników kluczowych (Key Results). W ramach OKR organizacje dążą do osiągania tych celów poprzez jasno określone wskaźniki sukcesu.

OKR to skrót od „Objectives and Key Results”, gdzie:

• Cel (Objective) jest ambitny, zrozumiały i inspirujący, a także długoterminowy. Powinien być on zrozumiały dla każdego członka zespołu i motywować do działania. Przykładowy cel: zdobyć 20% większy udział w rynku.
• Kluczowe wyniki (Key Results) to mierzalne wskaźniki, które służą ocenie postępów w kierunku osiągnięcia celu. Powinny być konkretne, możliwe do osiągnięcia i dostosowane do okresu, dla którego są ustalane. Przykład: zdobycie 1000 nowych klientów.

OKR-y są szczególnie skuteczne w organizacjach, które dążą do osiągania ambitnych celów przy jednoczesnym utrzymaniu elastyczności w dynamicznym otoczeniu biznesowym.

Czym jest ZPC (MBO)?

Zarządzanie Przez Cele (MBO – Management by Objectives) to klasyczna metoda, w której cel organizacyjny ustalany jest przez zarząd i kaskadowany w dół do pracowników, a następnie realizowany przy pomocy określonych zadań i ocenę wyników.

Wspomniane cele są formułowane według kryteriów SMART, co umożliwia skuteczne monitorowanie postępów. Metoda MBO jest uniwersalna, sprawdza się w różnych rodzajach firm (jednak najczęściej używana jest w klasycznych korporacjach) i ułatwia delegowanie zadań. Jej skuteczność wzrasta, gdy liderzy dają zespołom swobodę w realizacji celów, co zwiększa ich zaangażowanie i poczucie odpowiedzialności.

OKR a ZPC – podobieństwa

Obie metody zawierają kilka wspólnych elementów. Przede wszystkim skupiają się na wyznaczaniu i osiąganiu celów organizacyjnych. ZPC i OKR mają swoje unikalne cechy, ale równocześnie dzielą pewne podobieństwa. Warto podkreślić, że mimo różnic w podejściu, MBO i OKR wywodzą się z tej samej teorii zarządzania Petera Druckera, tworząc kompleksowy system zarządzania przez cele. Jakie podobieństwa można znaleźć w tych dwóch metodach? 

Jasno zdefiniowane cele

Zarówno OKR, jak i ZPC (MBO) zakładają wyraźne i jasno sformułowane cele organizacyjne. W obu przypadkach istotne jest zrozumienie przez pracowników samego celu oraz swojej roli w jego osiągnięciu.

Zaangażowanie pracowników

Obie metody kładą duży nacisk na partycypacyjny proces realizacji zadań. W ZPC i OKR, zarówno pracownicy, jak i managerowie są zaangażowani w wyznaczanie celów, co sprzyja większemu zaangażowaniu zespołów. 

Monitorowanie postępów

Zarówno OKR, jak i ZPC (MBO) zakładają systematyczne monitorowanie postępów w osiąganiu celów. W obu przypadkach istnieje potrzeba regularnego przeglądu wyników, co umożliwia adaptację i dostosowywanie strategii w trakcie realizacji zadań.

Skupienie na wynikach kluczowych

OKR i ZPC (MBO) kładą nacisk na wyniki kluczowe (Key Results w przypadku OKR i Key Performance Indicators w przypadku MBO). Oba podejścia wymagają konkretnej ilościowej oceny, aby zmierzyć postępy i efektywność działań podejmowanych w kierunku osiągnięcia celów.

Podsumowując, MBO z OKR łączy wiele. Do wyzwań należy znalezienie równowagi między hierarchicznością a nowoczesnym, inkluzyjnym podejściem. Ostateczny wybór pomiędzy ZPC a OKR zależy od indywidualnych potrzeb i celów organizacji. Jednak zarządzanie przez cele a OKR to dwie, odrębne metody.

OKR a ZPC – różnice

Pomimo podobieństw, istnieją istotne różnice między OKR a ZPC. OKR skupia się na elastyczności i szybkości adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych, podczas gdy ZPC opiera się bardziej na planowaniu długoterminowym i realizacji z góry określonych celów.

W metodzie OKR cele są często dynamicznie dostosowywane w trakcie cyklu, z kolei ZPC koncentruje się na ścisłym określeniu celów na początku okresu oceny, a następnie ich stopniowej realizacji. Zatem czym różni się ZPC od OKR? Różnice między metodologiami możemy wyszczególnić z uwagi na następujące elementy:

Struktura i elastyczność

OKR: Skupia się na elastyczności i dostosowywaniu celów w trakcie cyklu.

Pozwala na szybką reakcję na zmieniające się warunki rynkowe.

ZPC (MBO): Bardziej skoncentrowane na długofalowym planowaniu.

Cele są często ustalane na dłuższy okres i zmieniają się rzadziej.

Definicja celów

OKR: Koncentruje się na ambitnych celach, skoncentrowanych na rezultatach.

Stawia na klarowne sformułowanie, co ma zostać osiągnięte i partycypację pracowników. Komunikacja dotycząca tych zagadnień jest transparentna.

ZPC (MBO): Cele bywają bardziej ogólne, ponieważ są zorientowane na długoterminowe rezultaty. Są znane pracownikom, ale w ich wyznaczaniu bierze udział głównie zarząd. 

Pomiar postępu

OKR: Skupia się na mierzeniu konkretnych wyników kluczowych (Key Results).

Cel jest na tyle ambitny, że realizacja na poziomie 80% jest sukcesem.

ZPC (MBO): Podkreśla znaczenie liczbowych danych jako miary postępu. Cel jest ustalany na tyle bezpiecznie, że tylko realizacja na 100% zaspokaja apetyt.

Dostosowywanie celów

OKR: Metoda dopuszcza elastyczność w dostosowywaniu celów w trakcie cyklu oceny. Pozwala to na szybką reakcję na zmieniające się warunki oraz na ewentualną korektę kierunku działań.

ZPC (MBO): Bardziej zorientowane na utrzymanie stałych celów w okresie oceny, z mniejszą elastycznością.

Skala wykorzystania

OKR: Często stosowane w organizacjach zorientowanych na innowacje i dynamiczne zmiany. Używany zarówno w dużych korporacjach, jak i małych startupach. 

ZPC (MBO): Częściej wykorzystywane w tradycyjnych strukturach korporacyjnych.

Jak HRcode może pomóc w zarządzaniu celami?

Platforma HRcode oferuje zaawansowane narzędzia do efektywnego zarządzania celami, niezależnie od preferowanej metody – czy to OKR, czy ZPC. Dzięki funkcjom monitorowania postępów, analizy wyników oraz automatyzacji procesów, skutecznie zrealizujesz strategię zarządzania celami w swojej organizacji.

Jeśli chcesz wdrożyć te metody do swojej codziennej pracy, HRcode oferuje kompleksową platformę, która umożliwia łatwą implementację tych metodologii. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej o tym, jak możemy wspomóc rozwój Twojej firmie w efektywnym zarządzaniu celami.